Vakiteny voalohany

Boky faharoan’i Samoela (2 Sam. 7, 18-19. 24-29)

Zinona moa aho, ry Tompo Andriamanitra, Zinona moa ny mpianakaviko.

Tamin’izany andro izany,
nony avy niteny tamin’i Davida i Natàna,
dia niditra ny mpanjaka ary nipetraka teo anatrehan’Andriamanitra ary nanao hoe:

“Zinona moa aho, ry Tompo Andriamanitra ô!
Ary zinona moa ny mpianakaviko no nentinao ho tonga amin’izao aho?
Izany indray aza mbola zavatra kely eo imasonao, ry Tompo Andriamanitra,
fa niteny Ianao ny amin’ny taranaky ny mpanomponao
ka hatrany amin’ny andro aoriana any.
Arakaraka ny lalan’ny olombelona izany ataonao amiko izany,
Tompo Andriamanitra ô!

Nataonao mafy orina i Israely vahoakanao, ho vahoakanao mandrakizay,
ka Ianao, ry Tompo, dia efa tonga Andriamaniny.
Koa ankehitriny, ry Tompo Andriamanitra ô,
tano ny teny voalazanao ny amin’ny mpanomponao sy ny taranany,
tano mandrakizay izany ary tanteraho araka ny teninao;
dia hankalazaina anie ny Anaranao, ka hatao hoe:
Ny Tompon’ny tafika no Andriamanitra amin’i Israely.
Ary aoka ho voaorina mafy eo anatrehanao ny fianakavian’i Davida mpanomponao.
Fa Tenanao, ry Tompon’ny tafika, Andriamanitr’i Israely,
no efa niseho tamin’ny mpanomponao ka nilaza hoe:
Hanorenako trano Ianao.
Ka izany no nahasahian’ny mpanomponao nanao izao hataka izao taminao.
Koa ankehitriny, ry Tompo Andriamanitra,
Ianao no Andriamanitra, ary marina ny teninao.
Efa nilaza izany teny mahafinaritra izany tamin’ny mpanomponao Ianao,
ka aoka ho sitrakao ny hitahy ny fianakavian’ny mpanomponao,
mba haharetany mandrakizay eo anatrehanao.
Fa Ianao, Tompo Andriamanitra, no niteny,
ka amin’ny fitahianao dia ho voatahy mandrakizay ny fianakavian’ny mpanomponao.”

— Izany àry ny tenin’ny Tompo

Setriny

Salamo 131, 1-3. 3-5. 11-12. 13-14

Homen’ny Tompo Andriamanitra ny fiketrahan’i Davida rainy Izy.

Tsarovy i Davida sy izay nataony, ry Tompoko.
Tsarovy ny asa sy ireo teny napetrany.
Fa ilay fianianana izay nataony dia fatratra.
Dia ilay dina masina izay naloaky ny vavany.

Fa zovy àry moa aho no sahy honina ao an-dapako?
Ho sahiko ve ny hiala sasatra eo am-pandriako?
Izay torimasoko tsy ho tonga handrendrika!
Ny masoko tsy mba hikimpy, tsy ho rendremana!

Hoy ny Tompo raha nianiana teo imason’i Davida:
Ho an’izay haterakao ny seza fiandriananao.
Ny taranany aoriana koa handimby azy eo.
Raha mitandrina ny didy sy manaja fanekena.

Fa ny Tompo dia nifidy an’i Siôna mba ho Azy.
Ka ataony Fitsaharany onenany hatrany.
Ho Fitsaharako maharitra ka tiako lalandava.

Evanjely

Aleloia. Aleloia.

Fanilo ho an’ny tongotro ny teninao, ary fanazavana ny lalako.

Aleloia.

Evanjely Masina nosoratan’i Masindahy Marka (Mk. 4, 21-25)

Entina hapetraka eo ambony fanaovan-jiro ny jiro ary araka izay famarana hamaranareo ihany no hamarana ho anareo koa.

Tamin’izany andro izany,
i Jesoa niteny tamin’ny vahoaka nanao hoe:

“Moa entina hapetraka ao ambanin’ny vata famarana
na ambanin’ny farafara va ny jiro?
Moa tsy hapetraka amin’ny fanaovan-jiro va izy?
Fa tsy misy takona izay tsy haseho,
na miafina izay tsy haposaka.
Izay manan-tsofina hihainoana, aoka izy hihaino.”

Dia hoy indray Izy:

“Diniho izay renareo.
Araka izay famarana hamaranareo ihany no hamarana ho anareo,
ary homena mihoatra aza ianareo.
Fa izay manana dia homena,
ary izay tsy manana kosa,
na dia izay ananany aza dia hoesorina aminy.”

— Izany àry ny tenin’ny Tompo.

Vakiteny voalohany

Boky mitantara ny Asan’ny Apôstôly (Asa 9, 1-22)

Tompo ô, inona no tianao hataoko?

Tamin’izay i Saoly,
dia mbola tsy nihevitra afa-tsy ny handrahona sy hamono ny mpianatry ny Tompo,
ka nanatona ny lehiben’ny mpisorona izy,
nangataka taratasy taminy ho an’ny sinagogan’i Damasy
mba hitondrany am-patorana ho any Jerosalema
izay rehetra hitany manaraka izany lalana izany,
na lahy na vavy.
Raha mbola teny an-dalana izy ka efa mby akaikin’i Damasy
dia nisy fahazavana tonga tampoka avy any an-danitra
nanjelajelatra nanodidina azy.
Dia lavo tamin’ny tany izy,
ary nandre feo nanao taminy hoe:

“Saoly, Saoly, nahoana no manenjika Ahy ianao?”

Ka hoy izy:

“Iza moa Ianao, Tompoko?”

Ary hoy ny Tompo:

“Izaho no i Jesoa izay enjehinao;
sasa-poana ianao mitroatra manohitra ny fanindronana.”

Dia nangovitra sy very hevitra izy, ka nanao hoe:

“Tompo ô, inona no tianao hataoko?”

Ary hoy ny Tompo taminy:

“Mitsangàna, midira ao an-tanàna,
ary ao no holazaina aminao
izay tsy maintsy hataonao.”

Tafatsatoka talanjona foana ny olona niaraka taminy,
fa nandre ny feo,
nefa tsy nahita olona na iza na iza.
Nony niarina avy hatreo i Saoly,
dia nanokatra ny masony,
fa tsy nahita na inona na inona;
ka olona no nitantana azy hankao Damasy.
Ary hateloana izy no tsy nahita,
sady tsy nihinana na nisotro.

Tao Damasy fahizay
dia nisy mpianatra anankiray atao hoe Anania,
nilazan’ny Tompo tamin’ny tsindrimandry hoe:

“Ry Anania.”

Dia hoy izy:

“Inty aho, Tompoko.”

Ary hoy ny Tompo taminy:

“Mitsangàna,
ka mandehana any amin’ny lalana atao hoe Mahitsy;
tadiavo ao an-tranon’i Jodà,
fa misy lehilahy atao hoe Saoly avy any Tarsy,
efa mivavaka izy izao.

(Tamin’izay koa i Saoly dia nahita lehilahy anankiray
tamin’ny tsindrimandry atao hoe Anania
izay niditra sy nametra-tanana taminy
mba hampahiratra azy).

Ary i Anania namaly hoe:

“Tompoko, reko tamin’ny olona maro
fa loza loatra no nafitsok’io lehilahy io
tamin’ny olonao masina tao Jerosalema,
ary aty indray izy izao nahazo fahefana
tamin’ny lehiben’ny mpisorona
koa mba hamatotra izay rehetra miantso ny Anaranao.”

Fa hoy ny Tompo taminy:

“Mandehana,
fa io lehilahy io dia fanaka voafidy ho Ahy,
hitondra ny Anarako eo anatrehan’ny Jentily
sy ny mpanjaka ary ny zanak’i Israely;
ary hasehoko azy ny mafy tsy maintsy hiaretany
noho ny Anarako.”

Dia nandeha i Anania,
ka nony tonga tao an-trano,
dia nametra-tanana taminy nanao hoe:

“Ry Saoly rahalahy,
i Jesoa Tompo izay niseho taminao
teo amin’ny lalana nalehanao,
dia naniraka ahy mba hahiratra indray ianao
sy ho feno ny Fanahy Masina.”

Niaraka tamin’izay,
nisy zavatra toy ny lanin-kazandrano
niala teo amin’ny masony, ka nahiratra indray izy.
Dia nitsangana izy ka natao batemy;
ary nihinan-kanina, ka dia natanjaka indray.
Niara-nitoetra andro vitsivitsy tamin’ny mpianatra
tao Damasy i Saoly,
ary nitory teo amin’ny sinagôga
niaraka tamin’izay izy,
ka nilaza fa i Jesoa no Zanak’Andriamanitra.
Talanjona izay rehetra nandre ka nanao hoe:

“Tsy ity va ilay nanenjika izay niantso izany Anarana izany tany Jerosalema,
sy tonga aty mba hitondra azy am-patorana
ho any amin’ny lehiben’ny mpisorona?”

Vao mainka nihanahery anefa i Saoly
sy nandresy lahatra ny Jody nonina tao Damasy,
naneho marimarina tamin’izy ireo
fa i Jesoa no Kristy.

— Izany àry ny tenin’ny Tompo.

Vakiteny voalohany

Boky mitantara ny Asan’ny Apôstôly (Asa 22, 3-16)

Mitsangàna, raiso ny Batemy, ary mialà amin’ny fahotana, amin’ny fiantsoana ny Anaran’i Jesoa.

Tamin’izany andro izany:
Hoy i Paoly tamin’ny vahoaka tao Jerosalema:

“Izaho dia lehilahy Jody teraka tany Tarsy any Silisia,
fa teto amin’ity tanàna ity no nahabe ahy,
teo ambanin’ny saokan’i Gamaliely,
nampianarina tsara ny Lalàn’ny razantsika aho,
ary nazoto ery ho an’Andriamanitra
tahaka anareo rehetra izao.
Nanenjika sy namono izay nanaraka izany fampianarana izany aza aho;
ary namatotra azy na lahy na vavy,
sy nampandatsaka azy an-tranomaizina.
Ny lehiben’ny mpisorona sy ny Loholona rehetra no vavolombeloko;
fa nandray taratasy tamin’izy ireo ho an’ny rahalahy aho,
dia nankany Damasa hamatotra sy hitondra
izay hita tao ho aty Jerosalema mba hampijaliana.
Kanjo nony nandeha aho ka mby teo akaikin’i Damasa,
tamin’ilay mitatao vovonana iny ny andro,
dia nisy fahazavana lehibe
tonga tampoka avy any an-danitra nanodidina ahy.
Lavo tamin’ny tany terý aho,
sady nandre feo nanao tamiko hoe:

‘Saoly, Saoly, nahoana no manenjika Ahy ianao?’

Dia namaly aho nanao hoe:

‘Iza moa Ianao, Tompoko?’

Ary hoy izy tamiko:

‘Izaho no Jesoa avy any Nazareta izay enjehinao.’

Ry zareo niaraka tamiko izany,
nahita ny fahazavana ihany,
fa tsy nandre ny feon’izay niteny tamiko.
Ary hoy izaho:

‘Inona no hataoko, Tompoko?’

Ka hoy ny Tompo tamiko:

‘Mitsangàna, ary mankanesa any Damasa,
fa any no holazaina aminao
ny zavatra rehetra tsy maintsy hataonao.’

Tsy nahita anefa aho
azon’ny famirapiratan’izany fahazavana izany,
ka notantanan’izay niaraka tamiko aho,
vao tonga tany Damasa.

Ary nisy lehilahy anankiray atao hoe Anania
izay nanaraka ny Lalàna,
sy tsara laza tamin’ny Jody rehetra nonina tao.
Tonga nanatona ahy izy
ary nitsangana teo anilako nanao hoe:

‘Ry Saoly rahalahy, mahiràta.’

Niaraka tamin’izay, dia nahita azy aho.
Ary hoy izy:

‘Ny Andriamanitry ny razantsika
efa nanendry anao hahafantatra ny sitrapony,
sy hahita ilay Marina, ary hihaino ny teny aloaky ny vavany.
Fa ianao no ho vavolombelony
hanambara amin’ny olona rehetra izay efa hitanao sy renao.
Ary ankehitriny, inona no andrasana?
Mitsangàna, raiso ny batemy,
ary mialà amin’ny fahotana,
amin’ny fiantsoana ny anaran’i Jesoa.’”

— Izany àry ny tenin’ny Tompo.

Salamo fandinihana

Salamo (Sal. 116, 1. 2)

Mandehana ianareo amin’izao tontolo izao, mitoria ny Evanjely.

Derao ny Tompo,
ry firenen- drehetra!
Ankalazao Izy,
ry foko rehetra!

Fa aminay tsy mba lefy
ny hatsaram-pony,
ary mandrakizay
ny fahamarinany!

Evanjely

Aleloia. Aleloia.

Izaho no nifidy anareo teo amin’izao tontolo izao, mba handehananareo sy hahavokaranareo, ary haharetan’ny vokatrareo, hoy ny Tompo.

Aleloia.

Evanjely Masina nosoratan’i Masindahy Marka (Mk. 16, 15-18)

Mandehana ianareo amin’izao tontolo izao, mitoria ny Evanjely amin’ny voaary rehetra.

Tamin’izany andro izany,
niseho tamin’izy iraika ambin’ny folo lahy i Jesoa
ka nanao tamin’izy ireo hoe:

“Mandehana ianareo amin’izao tontolo izao,
mitoria ny Evanjely amin’ny voaary rehetra.
Izay hino ka hatao batemy dia ho voavonjy;
fa izay tsy hino dia hohelohina.
Ary izao no famantarana homba izay mino:
Handroaka demony amin’ny Anarako izy,
hiteny amin’ny fiteny tsy mbola hainy izy,
handray menarana izy,
ary na misotro zava-mahafaty aza izy
dia tsy hampaninona azy izany;
hametra-tanana amin’ny marary izy,
dia ho sitrana ireny.”

— Izany àry ny tenin’ny Tompo.

Vakiteny voalohany

Boky faharoan’i Samoela (2 Sam. 7, 4-17)

Hatsangako ny taranakao manaraka anao ary hamafisiko ny fanjakany.

Tamin’izany andro izany
tonga tamin’i Natàna ny tenin’ny Tompo nanao hoe:

“Mandehana lazao amin’ny mpanompoko, amin’i Davida hoe:
Izao no lazain’ny Tompo:
Ianao ve no hanao ny trano hitoerako?
Fa mbola tsy nitoetra an-trano Aho,
hatramin’ny nitondrako ny zanak’i Israely nivoaka avy tany Ejipta
ka mandrak’androany,
fa izao nifindrafindra tamin-day sy tamin-tabernakla izao.
Ary nandritra ny fotoana rehetra niarahako nandeha tamin’ny zanak’i Israely rehetra,
moa mba nilaza teny indraim-bava aho tamin’ireo mpifehy an’i Israely,
izay nasaiko hamahana an’i Israely vahoakako, nanaovako hoe:
Nahoana ianareo no tsy manao trano sedera ho ahy?
Koa ankehitriny lazao amin’ny mpanompoko, amin’i Davida hoe:
Izao no lazain’ny Tompon’ny tafika:
Tany an-tanim-bilona tao aorian’ny ondry no nangalako anao
ho andriana amin’ny vahoakako amin’i Israely,
ary izay nalehanao nombako anao avokoa;
ny fahavalonao rehetra naringako teo anoloanao,
ny anaranao nataoko nalaza toy ny anaran’ny olo-malaza ambonin’ny tany.
Nanokan-toerana ho an’ny vahoakako, ho an’i Israely aho
dia nampiorina azy eo,
ka efa monina ao aminy izy, ary handry tsy amin’ahiahy,
fa tsy hampahorin’ny zanaky ny faharatsiana toy ny taloha intsony
sy toy ny tamin’ny andro nananganako mpitsara hifehy an’i Israely vahoakako.
Nanome anao fialan-janona tamin’ny fahavalonao rehetra aho;
ary lazain’ny Tompo aminao fa hananganany trano ianao.
Rahefa tapitra ny andronao, ka mandry amin’ny razanao ianao;
dia hatsangako ny taranakao manaraka anao, izay haloaky ny kibonao,
ary hamafisiko ny fanjakany.
Izay no hanorina trano ho an’ny anarako,
ary hohamafisiko ho mandrakizay ny seza fiandrianan’ny fanjakany:
Ho toy ny ray ho azy Aho, ary izy dia ho toy ny zanaka ho Ahy.
Raha manao ratsy izy,
dia hofaiziko amin’ny rotsankazon’olombelona.
Ny famindram-poko anefa tsy mba hiala aminy,
toy ny nanesorako izany tamin’i Saola, izay nalako teo anoloanao.
Fa ho azo antoka ny faharetan’ny tranonao, sy ny fanjakanao eo anatrehanao mandrakizay
ary hiorina mandrakizay ny seza fiandriananao.”

Nambaran’i Natàna tamin’i Davida avokoa
izany teny sy fahitana rehetra izany.

— Izany àry ny tenin’ny Tompo.

Setriny

Salamo 88, 4-5. 27-28. 29-30

Hotanako aminy mandrakizay ny Hatsaram-ponao.

Nanao fanekena tamin’ilay voafidiko Aho;
nianiana tamin’i Davida mpanompoko.
Ajoroko ho mandrakizay hoy Aho ny taranakao;
aoriko ho lalandava ny Fiketrahanao.

Izy hiantso Ahy hoe: Raiko Ianao.
Andriamanitro sy Vatolampy famonjena ahy.
Izaho kosa hanao azy ho lahimatoako,
sy ho avo indrindra amin’ny mpanjakan’ny tany.

Hotanako aminy mandrakizay ny hatsaram-poko,
ho azony antoka ny fanekeko.
Hapetrako eo am-piketrahany ny taranany,
ho toy ny lanitra ny fitoeram-piandrianany.

Evanjely

Aleloia. Aleloia.

Sambatra ireo mitana ny tenin’Andriamanitra amin’ny fo tsara sy mahitsy, ka mitandrina azy sy mamoa amin’ny faharetana.

Aleloia.

Evanjely Masina nosoratan’i Masindahy Marka (Mk. 4, 1-20)

Niainga hamafy ny mpamafy.

Tamin’izany andro izany
i Jesoa nampianatra teo amoron-dranomasina
ka nisy vahoaka be nitangorona teo aminy,
Izy moa niakatra nipetraka teo an-tsambo kely teo ambonin’ny ranomasina,
ny vahoaka rehetra kosa teny amoron-dranomasina.
Ary nampianatra azy zavatra maro tamin’ny fanoharana Izy
ka nilaza tamin’ny fampianarany hoe:

“Mihainoa:
Indro niainga hamafy ny mpamafy, ka nony namafy izy,
ny sasany latsaka teny amoron-dalana
dia tonga ny voro-manidina ka nitsindroka azy.
Ny sasany latsaka tamin’ny tany be vato sy marivo nofo,
ka nitsimoka vetivety satria tsy nisy tany lalina,
fa nony niposaka ny masoandro,
sady nasian’ny hainandro izy no tsy latsapaka ka maina.
Ny sasany latsaka tany anaty tsilo,
ary nitombo ny tsilo ka nangeja azy, dia tsy namoa izy.
Ary ny sasany latsaka tamin’ny tany tsara,
dia naniry sy nitombo, ary namoa,
ka ny sasany avo telopolo heny,
ny sasany avo enim-polo heny,
ny sasany avo zato heny.”

Ary hoy Izy:

“Izay manan-tsofina hihainoana, aoka hihaino.”

Nony efa nitokana Izy,
dia nanontany Azy ny amin’ny fanoharana ireo momba Azy
mbamin’ny roa ambin’ny folo lahy.
Ary hoy Izy taminy:

“Ianareo no nomena hahalala ny zava-miafina amin’ny fanjakan’Andriamanitra,
fa amindry zareo any ivelany kosa ny zavatra rehetra dia natao amin’ny fanoharana
mba hahita maso izy fa tsy hahalala, ary handre sofina fa tsy hahafantatra,
fandrao hibebaka izy ka havela ny helony.”

Dia hoy Izy:

“Tsy azonareo va izany fanoharana izany?
Koa hataonareo ahoana àry no fahalala ny fanoharana rehetra?
Ny mpamafy dia mamafy ny teny.
Ireto eo amoron-dalana dia ny olona izay amafazana ny teny;
fa raha vao nahare izy,
dia tonga i Satana ka manesotra ny teny voafafy tao am-pony.
Toy izany koa, ireo mandray ny voa amin’ny tany be vato
no izay vao mandre ny teny, dia mandray azy an-kafaliana;
nefa tsy miorim-paka ao anatiny izy, ka tsy maharitra ela;
fa nony tonga ny fahoriana sy ny fanenjehana noho ny teny,
dia tafintohina miaraka amin’izay izy.
Ireto mandray ny voa ao anatin’ny tsilo
no izay mihaino ny teny fa ny fiahiana izao fiainana izao
sy ny fitaky ny harena mbamin’ny fanirian-javatra hafa,
dia miditra mamono ny teny, ka tonga tsy mamoa izy.
Ary ireo mandray ny voa amin’ny tany lonaka
no izay sady mihaino ny teny no mandray azy ka mamoa,
ny sasany avo telopolo heny,
ny sasany enim-polo heny,
ary ny sasany zato heny.”

— Izany àry ny tenin’ny Tompo.

Vakiteny voalohany

Boky faharoan’i Samoela (2 Sam. 6, 12b-15. 17-19)

Tamin’ny hobin-kafaliana sy feon’anjomara no nampakaran’i Davida sy ny taranak’i Israely rehetra ny fiaran’i Israely.

Tamin’izany andro izany:
Niainga nandeha i Davida ka nampiakatra ny fiaran’Andriamanitra
avy any an-tranon’i Obededôma ho any an-tanànan’i Davida
nombam-panotrona maro niravoravo.
Nony namindra inenina ny mpitondra ny fiaran’ny Tompo,
dia nisy ombalahy iray sy zanak’omby matavy izay natolotra ho sorona.
Nitsinjaka araka izay tratry ny ainy i Davida teo anatrehan’ny Tompo,
ary nisikina efôda rongony madinika.
Tamin’ny hobin-kafaliana sy ny feon’anjomara
no nampakaran’i Davida sy ny taranak’i Israely rehetra ny fiaran’ny Tompo.
Nony tafiditra ny fiaran’ny Tompo
ka efa voapetraka tamin’ny fitoerany tao afovoan’ny lay
nasain’i Davida natsangana ho azy,
dia nanatitra sorona dorana sy sorom-pisaorana teo anatrehan’ny Tompo i Davida.
Ary rehefa tapitra naterin’i Davida ny sorona dorana sy sorom-pivavahana
dia nitso-drano ny vahoaka tamin’ny anaran’ny Tompon’ny tafika izy.
Dia samy nomeny mofo mamy iray sy hena iray didy
ary ampembam-boaloboka iray avy ny vahoaka rehetra,
ny olona marobe rehetra amin’i Israely na lahy na vavy.
Ary samy nody tany an-tranony daholo ny vahoaka rehetra.

— Izany àry ny tenin’ny Tompo.

Setriny

Salamo 23, 7. 8. 9. 10

Mpanjakan’ny voninahitra iza moa izany?

‘Nareo vavahady: atrakao ny tatao;
‘nareo varararana re, misondrota!
Satria hiditra eo ny Mpanjaka malaza!

Fa iza àry moa no Mpanjaka malaza?
Ny Tompo mahery, ny Tompo tsitoha,
ny Tompon’ny tafika mahery an’ady.

‘Nareo vavahady atrakao ny tatao;
‘nareo varavarana re, misondrota.
Satria hiditra eo ny Mpanjaka malaza!

Fa iza tokoa no Mpanjaka malaza?
Ny Tompon’ny tafika mahery an’ady,
ny Tompo no hany Mpanjaka malaza!

Evanjely

Aleloia. Aleloia.

Sambatra ireo mitana ny tenin’Andriamanitra amin’ny fo tsara sy mahitsy, ka mitandrina azy sy mamoa amin’ny faharetana.

Aieloia.

Evanjely Masina nosoratan’i Masindahy Marka (Mk. 3, 31-35)

Izay manao ny sitra-pon’Andriamanitra no rahalahiko, anabaviko ary reniko.

Tamin’izany andro izany,
tonga ny renin’i Jesoa sy ny rahalahiny,
nijanona teo alatrano, ka naniraka nampiantso Azy.
Fa nisy olona maro nanodidina Azy,
dia nilazana Izy natao hoe:

“Indreo ao alatrano ny reninao sy ny rahalahinao, mitady Anao.”

Fa novaliany hoe:

“Iza moa no reniko sy rahalahiko?”

Dia nijery izay nipetraka nanodidina Azy Izy ka nanao hoe:

“Ireo no reniko sy rahalahiko;
fa na iza na iza manao ny sitrapon’Andriamanitra,
dia izy no rahalahiko sy anabaviko ary reniko.”

— Izany àry ny tenin’ny Tompo.