Nanolotra fotodrafitrasa fitehirizana na fikarakarana amin'ny fomba hafa ny hazandrano, ho an'ny fikambanan'ny vadin'ny mpanjono tany Mahajanga, androany tolakandro ny vadin'ny Filoham-pirenena, Ramatoa Mialy Rajoelina. Hetsika ao anatin'ny fanamariahana hatrany ny andron'ny vehivavy...
Olana ho an'ny mponina ao amin'ny Kaominina Anjapaly, faritra Anôsy ny fiparitahan'ny rara-pasika amin'ny tanàna maro izay manimba ny fambolena. Ny rara-pasika be loatra no mahatonga ny mponina hifindra monina. Niara-niasa tamin'ny CRS ny mponina hifehezana ny rara-pasika tsy hiparitaka ka namboly zanak'ala laloasy sy lalanda. Ny fandrefiala mena dia misy karazany 12isa. Biby efa hita teo amin'ny nosy hatramin'ny taona 1880, tamin'ny faritra maro...
Tamin’izany andro izany, dia nirahin’Andriamanitra ny Anjely Gabriely ho any amin’ny tanàna anankiray any Galilea atao hoe Nazareta, ho any amin’ny Virjiny anankiray fofombadin’ilay lehilahy atao hoe Jôsefa, taranak’i Davida, ary ny anaran’ilay Virjiny dia Maria. Ary nony niditra tao aminy ilay Anjely dia nanao hoe: "Arahaba, ry ilay feno hasoavana; ny Tompo ao aminao; nosoavina noho ny vehivavy rehetra ianao." Taitra izy nahare izany, ka nieritreritra izay tokony ho hevitr’izany fiarahabana izany. Fa hoy ny Anjely taminy: "Aza matahotra, ry Maria, fa sitrak’Andriamanitra ianao. Ary indro hitoe-Jaza ianao ka hiteraka Zazalahy, ary Jesoa no hataonao anarany. Ho lehibe Izy ka hatao hoe Zanaky ny Avo indrindra; dia homen’Andriamanitra ny fiketrahan’i Davida rainy Izy, ka hanjaka mandrakizay amin’ny taranak’i Jakôba, ary tsy hanam-pahataperana ny fanjakany." Fa hoy i Maria tamin’ilay Anjely: "Ahoana no hahatongavan’izany, fa tsy mahalala lahy aho?" Hoy ny Anjely namaly azy: "Ny Fanahy Masina no ho tonga ao aminao, ary ny herin’ny Avo indrindra hanaloka anao; noho izany, dia hatao hoe Zanak’Andriamanitra ny Masina haterakao. Ary indro, i Elizabeta rahavavinao dia efa mitoe-jaza koa, na dia efa antitra aza, ary efa mandray enina izy izao ilay natao hoe momba, fa tsy hisy tsy ho hain’Andriamanitra atao." Dia hoy i Maria: "Inty aho ankizy vavin’ny Tompo, aoka ho tanteraka amiko araka ny teninao." Dia niala teo aminy ny Anjely.
Tamin’izany andro izany, i Jesoa niteny tamin’ny Jody nino Azy, nanao hoe: "Raha mahatana ny teniko ianareo dia ho mpianatro tokoa, sady ho fantatrareo ny marina, ary ny marina no haha-olona afaka anareo." Dia hoy ny navalin’izy ireo Azy: "Taranak’i Abrahama izahay, ary tsy mba nanompo olona na oviana na oviana, ka ahoana no ilazanao hoe: Ho olona afaka ianareo?" Fa hoy i Jesoa taminy: "Lazaiko marina dia marina aminareo fa izay manota dia mpanompon’ny ota. Ny mpanompo tsy mitoetra ao an-trano mandrakariva fa ny zanaka no mitoetra ao mandrakariva. Koa raha ny Zanaka no manafaka anareo, dia ho afaka tokoa ianareo. Fantatro ihany fa taranak’i Abrahama ianareo, nefa mitady hamono Ahy ianareo, satria tsy tafalatsaka ao am-ponareo ny teniko. Izaho milaza izay hitako eo amin’ny Raiko, ary ianareo kosa manao izay renareo ao amin’ny rainareo." Namaly ireo ka nanao taminy hoe: "I Abrahama no rainay." Fa hoy i Jesoa taminy: "Raha zanak’i Abrahama ianareo dia hanao ny asan’i Abrahama. Nefa mitady hamono Ahy ianareo ankehitriny, dia Izaho izay nilaza taminareo ny marina reko tamin’Andriamanitra: tsy asan’i Abrahama izany. Ny asan’ny rainareo no ataonareo!" Dia hoy ireo taminy: "Tsy mba teraka tamin’ny fijangajangana izahay, ka iray ihany no rainay, dia Andriamanitra." Fa hoy kosa i Jesoa tamin’izy ireo: "Raha Andriamanitra no Rainareo, dia ho tia Ahy ianareo, satria Andriamanitra no niaviako, ary Izy no nahatongavako atý, fa tsy tonga ho Ahy Aho, fa Izy no naniraka Ahy."
Tamin’izany andro izany, i Jesoa niteny tamin’ny Farisianina nanao hoe: "Handeha Aho ka hitady Ahy ianareo, ary ho faty amin’ny fahotanareo. Izay alehako tsy azonareo aleha." Dia hoy ny Jody: "Hamono tena angaha Izy no manao hoe: izay alehako tsy azonareo aleha?" Fa hoy Izy tamin’izy ireo: "Ianareo avy etý an-tany, Izaho avy any an-danitra; ianareo olon’izao tontolo izao; Izaho tsy mba olon’izao tontolo izao. Izany no nilazako taminareo fa ho faty amin’ny fahotanareo ianareo; satria raha tsy mino ianareo fa Izaho no Izy, dia ho faty amin’ny fahotanareo ianareo." Dia hoy ry zareo taminy: "Iza moa Ianao?" Ka hoy ny navalin’i Jesoa azy: "Izay lazaiko aminareo indrindra. Manana zavatra maro hilazana sy hitsarana anareo Aho; fa marina Ilay naniraka Ahy, ary izay efa reko taminy no lazaiko amin’izao tontolo izao." Tsy nahalala izy ireo fa ny Ray no nolazainy taminy. Ka hoy i Jesoa taminy: "Rahefa voasandratrareo ny Zanak’Olona vao ho fantatrareo fa Izaho no Izy, sady tsy manao na inona na inona ho Ahy Aho, fa izay nampianarin’ny Ray Ahy no lazaiko. Ary Izay naniraka Ahy dia eto amiko, fa tsy navelany ho irery Aho, satria manao izay tiany mandrakariva." Tamin’Izy niteny izany, dia maro no nino Azy.
Tamin’izany andro izany, i Jesoa niteny tamin’ny Farisianina nanao hoe: "Izaho no fahazavan’izao tontolo izao: izay manaraka Ahy tsy mandeha amin’ny maizina, fa hanana ny fahazavan’ny fiainana." Dia hoy ny Farisianina taminy: "Manambara tena Ianao, ka tsy marina ny fanambaranao." Fa namaly i Jesoa ka nanao taminy hoe: "Na dia manambara tena aza Aho, dia marina ny fanambarako, satria fantatro izay niaviako sy izay alehako, ary ianareo tsy mahalala izay iaviako sy izay alehako. Ianareo mitsara araka ny nofo, fa Izaho kosa tsy mitsara olona na iza na iza. Ary raha mitsara Aho, dia marina ny fitsarako, satria tsy Izaho irery, fa Izaho sy ny Ray izay naniraka Ahy; ka araka ny voasoratra eo amin’ny Lalànareo, dia marina ny fanambaràn’ny olona roa. Ary Izaho sady manambara ny tenako no ambaran’ny Ray izay naniraka Ahy koa." Dia hoy ry zareo taminy: "Aiza ny Rainao?" Fa i Jesoa namaly hoe: "Samy tsy fantatrareo na Izaho na ny Raiko; fa raha mahalala Ahy ianareo, dia ho nahalala ny Raiko koa." Teo amin’ny fandatsahan-drakitra no nilazan’i Jesoa an’izany, raha nampianatra tao amin’ny tempoly Izy; nefa tsy nisy nisambotra Azy, satria tsy mbola tonga ny fotoany.
Tamin’izany andro izany, i Jesoa nankany an-tendrombohitra Oliva, fa nony marainakoa vao niverina tany an-tempoly Izy, ka nanatona Azy ny vahoaka rehetra, dia nipetraka nampianatra azy ireo Izy. Ary nisy vehivavy anankiray azo nijangajanga nentin’ny mpanora-dalàna sy ny Farisianina; ka narosony teo afovoany. Dia hoy izy tamin’i Jesoa: "Ry Mpampianatra, azo nijangajanga itý vehivavy itý. Ary i Môizy ao amin’ny Lalàna dia nandidy antsika hitora-bato ny olona toy izany, fa Ianao kosa mba ahoana, hoy Ianao?" Izy no nanao izany, dia ny hakany fanahy Azy, mba hisy hiampangany Azy. Fa i Jesoa kosa niondrika dia nanoratra tamin’ny rantsan-tanany teo amin’ny tany. Ry zareo amin’izany tsy nitsahatra, fa mbola nanontany Azy ihany, ka nitraka Izy dia nanao taminy hoe: "Izay tsy manam-pahotana aminareo no aoka hitora-bato azy voalohany." Dia niondrika indray Izy ka nanoratra teo amin’ny tany. Fa ry zareo kosa nony nandre izany, dia nihatakataka tsirairay, ny zokinjokiny no lohalalana, ka i Jesoa irery sisa nijanona sy ilay vehivavy teo afovoany. Izay vao nitraka i Jesoa, ka nanao taminy hoe: "Ravehivavy, aiza ry zareo niampanga anao teo? Moa tsy nisy nanameloka anao va?" Hoy izy: "Tsy nisy, Tompoko." Dia hoy i Jesoa: "Izaho koa tsy hanameloka anao. Mandehana, ka aza manota intsony."
Tamin’izany andro izany, nisy Jentily sasany, anisan’izay niakatra hivavaka tamin’ny andro fety, nanatona an’i Filipo, izay avy tany Betsaidan’i Galilea, ka nihanta taminy nanao hoe: "Tompoko, mba te hahita an’i Jesoa izahay". Dia lasa i Filipo nilaza tamin’i Andre, ka dia i Andre sy i Filipo no niara-nilaza tamin’i Jesoa. Ary namaly azy i Jesoa ka nanao hoe: "Tonga ny fotoana hanomezam-boninahitra ny Zanak’Olona. Lazaiko marina dia marina aminareo fa raha tsy maty ny voam-bary nafafy tamin’ny tany, dia mitoetra foana izy; fa raha maty kosa izy, dia mahavokatra be. Izay tia ny ainy no hahavery azy, fa izay mankahala ny ainy amin’izao fiainana izao no hitahiry azy ho amin’ny fiainana mandrakizay. Raha misy manompo Ahy, dia aoka izy hanaraka Ahy, ary izay itoerako no hitoeran’ny mpanompoko koa. Raha misy manompo Ahy, dia homen’ny Raiko voninahitra izy. Ankehitriny, mitebiteby ny fanahiko, ka inona re no holazaiko? Raiko ô, vonjeo Aho ho afaka amin’ity ora ity. Nefa izao indrindra no nahatongavako, ho amin’izao ora izao. Raiko ô, omeo voninahitra ny Anaranao". Tamin’izay dia nisy feo avy any an-danitra nanao hoe: "Efa nomeko voninahitra Izy, ary mbola homeko voninahitra indray". Nony nahare izany ny vahoaka izay teo, dia nanao hoe: "Kotro-baratra izany"; fa hoy kosa ny sasany hoe: "Anjely niteny taminy izay". Dia hoy i Jesoa hoe: "Tsy ho Ahy izany feo izany, fa ho anareo. Ankehitriny, dia tonga ny fitsarana an’izao tontolo izao; ankehitriny ny mpifehy an’izao tontolo izao no horoahina. Ary Izaho, rehefa tafasandratra hiala amin’ny tany dia hitarika ny olona rehetra hanatona Ahy". Ny nolazainy tamin’izany dia ny karazam-pahafatesana tokony hahafatesany.
Tamin’izany andro izany, nony nandre ny tenin’i Jesoa ny vahoaka, ny sasany nanao hoe: "Itý tokoa no Ilay Mpaminany"; ny sasany nanao hoe: "Itý no Kristy"; fa hoy kosa ny sasany: "Fa angaha avy any Galilea no iavian’i Kristy? Tsy voalazan’ny Soratra Masina va fa avy amin’ny taranak’i Davida, sy avy amin’ny tanàna Betilehema nitoeran’i Davida no hiavian’i Kristy?" Koa nisara-tsaina ny aminy be ihany ny vahoaka. Ny sasany tamin’izy ireo aza nitady hisambotra Azy; saingy tsy nisy sahy nitàna Azy. Dia niverina tany amin’ny lohan’ny mpisorona sy ny Farisianina ny miaramila, ka nilazan’ireo hoe: "Ahoana no tsy nitondranareo Azy?" Fa hoy ny navalin’ny miaramila: "Tsy mbola nisy olona niteny tahaka iny Lehilahy iny." Dia hoy ny Farisianina tamin’ireo: "Ianareo koa angaha voasolokiny? Jereo ange raha mba misy loholona na Farisianina iray akory nino Azy? Ary raha izay vahoaka foana tsy mahalala ny Lalàna akory, dia olona voaozona ireny." Dia i Nikôdema ilay nanatona an’i Jesoa nony alina sy anisan’izy ireo, no nanao taminy hoe: "Moa ny Lalàntsika va manameloka olona raha tsy efa re aloha ny teniny, ka fantatra koa izay nataony?" Fa namaly izy ireo ka nanao taminy hoe: "Ianao koa ve avy any Galilea? Diniho dia ho hitanao fa tsy misy mpaminany avy any Galilea." Dia samy lasa nody any an-tranony avy izy ireo.
Isan-taona ny ray aman-drenin’i Jesoa, dia nankany Jerosalema amin’ny andro fetin’ny Paka; ka nony efa roa ambin’ny folo taona i Jesoa, dia niakatra araka ny fanao amin’izany fety izany izy ireo, ary nony tapitra ny andro fety ka nody izy, dia nijanona tany Jerosalema i Jesoa Zazakely, nefa tsy fantatry ny rainy aman-dreniny izany. Nataon’izy ireo ho niaraka tamin’ny niray dia taminy izy, ka nandeha lalana indray andro vao nitady Azy tamin’ny havany sy ny olom-pantany; ary nony tsy nahita Azy, dia niverina tany Jerosakma indray nitady Azy. Ary nony afaka hateloana, dia hitany tao anatin’ny Tempoly Izy, nipetraka teo afovoan’ny mpampianatra ka nihaino sady nanontany azy, ary talanjona izay rehetra nandre Azy, noho ny fahendreny sy ny famaliny. Ary nony nahita Azy izy ireo dia gaga, ary hoy ireniny taminy: "Anaka, nahoana Ianao no nanao toy izany taminay? Inty rainao sy izaho malahelo nitady Anao." Fa hoy Izy taminy: "Nahoana no nitady Ahy ianareo? Tsy fantatrareo va fa tsy maintsy ho ao amin’ny Raiko Aho?" Faingy tsy azon’izy ireo ny teny nolazainy taminy. Dia niara-nidina taminy nankany Nazareta Izy, ary dia nanaiky azy.
I Jakôba niteraka an’i Jôsefa vadin’i Maria izay niteraka an’i Jesoa ilay atao hoe Kristy. Ary toy izao no nahaterahan’i Kristy: i Maria Reniny dia efa fofombadin’i Jôsefa; fa raha mbola tsy niray trano izy ireo dia hita fa nanana anaka avy tamin’ny Fanahy Masina izy. Ary i Jôsefa vadiny, noho izy lehilahy marina sady tsy te hanala baràka azy, dia nikasa hametraka azy mangingina. Nefa raha mbola nieritreritra izany izy, indro nisy Anjelin’ny Tompo niseho taminy, tamin’ny nofy, ka nanao hoe: "Ry Jôsefa zanak’i Davida, aza matahotra hampakatra an’i Maria vadinao, fa ny Zaza ao ankibony dia avy amin’ny Fanahy Masina, ary hiteraka Zazalahy izy, ka ny anarany hataonao hoe Jesoa, fa Izy no hamonjy ny olony ho afaka amin’ny fahotany." Ary rehefa nahatsiaro tamin’ny torimaso i Jôsefa dia nanao araka izay nandidian’ny Anjelin’ny Tompo azy.
Tamin’izany andro izany, i Jesoa niteny tamin’ny Jody nanao hoe: "Raha Izaho ihany no manambara ny tenako, tsy marina ny fanambaràko; fa misy hafa izay manambara Ahy, ary fantatro fa marina ny fanambaràny Ahy. Naniraka tany amin’i Joany ianareo, ary nanambara ny marina izy. Tsy dia ny fanambaràna avy amin’olona anefa no iankinako, fa ny mba hahavoavonjy anareo no hilazako izany. I Joany dia jiro nirehitra sy nazava, ka nahafinaritra anareo sy nifalianareo vetivety ny fahazavàny. Fa manana fanambaràna manoatra an’i Joany Aho, satria ny asa nomen’ny Ray hovitaiko sady ataoko tokoa no manambara fa iraky ny Ray Aho. Ary ny Ray izay naniraka Ahy dia Izy indrindra no nanambara Ahy. Ianareo tsy nandre ny feony na oviana na oviana, na nahita ny tarehiny, sady tsy manana ny teniny mitoetra ao anatinareo, noho ianareo tsy mino Ilay nirahiny. Mandinika ny Soratra Masina ianareo, satria ataonareo fa ao no anananareo ny fiainana mandrakizay, ary ireny indrindra no manambara Ahy; nefa tsy mety manatona Ahy ianareo mba hanananareo ny fiainana. Izany akory tsy dia fitadiavako voninahitra amin’olombelona; fa fantatro ianareo, fa tsy manana ny fitiavana an’Andriamanitra ao aminareo. Avy Aho amin’ny anaran’ny Raiko, nefa tsy noraisinareo; raha misy hafa avy amin’ny anaran’ny tenany anefa, dia horaisinareo ihany izy. Hataonareo ahoana kosa moa no fino? Koa aminareo samy ianareo no ilanareo ny voninahitrareo, fa ny voninahitra amin’Andriamanitra irery tsy tadiavinareo tsinona! Aza ataonareo fa Izaho no hiampanga anareo amin’ny Ray; ao no hiampanga anareo, dia i Môizy, izay itokianareo. Fa raha mba nino an’i Môizy ianareo, dia hino Ahy koa; satria nanoratra nanambara Ahy izy. Ary raha tsy mino izay nosoratany koa ianareo, hataonareo ahoana no fino ny teniko?"
Noho ny fetin'ny Noely, Fankalazana manetriketrika ny nahaterahan'i Kristy Mpamonjy an'izao tontolo izao, dia manafatra ary miray soa ho antsika i Mompera Bizimana Innocent, Lehiben'ny Salezianin'i Don Bosco eto Madagasikara sy ny Nosy Maorisy.
Tohiny...Ny horonan-tsary "Zatti, notre frère" (Argentina, 2020) dia manoritsoritra ireo vanim-potoana tena sarotra teo amin'ny fiainany. Tao Viedma no nitranga ny tantara tamin'ny taona 1941 : 60 taona i Zatti ary noterena handao ilay toeram-pitsaboana izay nikatrohany amam-polo taonany maro. Fitsapana mivaivay ho an'ny finoany sy ny herim-pony izany.
Tohiny...© 2024 Radio Don Bosco