Ny kilalao dia ireo fitaovana entina milalao. Ny lalao dia fitaizana sy fanabeazana. Anatin'ny lalao no hatarafana ny fifanorona, fifampitaizana, ary manefy ny olona hahay hitondra tena ary hanitarana fahalalana. Ny tanjona amin'ny lalao iray dia fitantanana ny olona iray haleo-tena. Ny lalao dia malagasy dia efa nisy niampita ranomasina, izany hoe efa lasa lalao iraisam-pirenena dia ny fanorona sy ny fampitaha. Ny lalao fifaninanana dia harenesana foto-teny hoe "inana" izay midika fihezahana hanao mihoatra ny vitan'ny hafa na ny tena teo aloha, mikendry hai-zatra...
Ny lalao dia fialamboly hikatsahana fafinaretana, fitaizana sy fanabeazana. Ny tanjona amin'ny lalao iray dia fitantanana ny olona iray haleo-tena, hahay hanavaka ny tsara sy ny ratsy, hahay hiaina fandresena sy fahombiazana. Ny lalao dia nentina namondronana olona maromaro hisehoan'ny firaisan-kina. Ny lalao malagasy dia maro ary misy ho an'ny sokajin-taona rehetra sy ny sokajin'olona : vavy sy lahy, zaza, ankizy, tanora, lehibe. Ny lalao dia sady afahana mampiasa vatana no azo hampiasana saina ihany koa. Ny dihy sy ny hira dia isan'ireo lalao malagasy...
Ny "SLAM" dia sehatra iray manana fitsipika : tsy mihoatra ny 3 minitra, tsy misy mozika lafika, tsy hanaovana fanamiana manokana na fampiasana fitaovana enti-maneho. Mandritra ny fanatanterahana ny Slam dia tokony hisy ireto toko telo ireto : Mpijery, Poeta, ary ny mpandrindra na "Slam Master". Misy sehatra telo samy hafa amin'ny maha sehatra ny slam : ny sehatra misokatra amin'ny rehetra, ny fifaninanana ary ny fahatelo farany dia ny hetsika fampisehoana na "Spoken Word". Ireo fitsipika amin'ny fifaninanana dia tsy mihoatra ny 3 minitra sy 10 segondra, mpitsara avy amin'ny mpijery (isa tsy ankasa), salan'isa 0 hatramin'ny 10, fampiasàna time keeper...
Ny "SLAM" dia avy amin'ny teny angilsy hoe " to slam (the door)", izay midika hoe "manakarapoka, manakatona mafy (ny varavarana)". Iray amin'ny karazana zava-kanto vita amin'ny teny ny Slam ; karazana tononkalo, am-bava kokoa anefa satria tononina. Mifanakaikikaiky amin'ny poezia miandany (poésie engagée) ny slam. Tany antenan'ny taompolo 80 no teraka tao Chicago (Etazonia) ny "slam" izay antsoina ihany koa slam poésie, avy amin'ny fifaninanana antsan-tononkalo izay tetik'asa noforonin'ilay Amerikana antsoina hoe Marc Smith. Ny taona 2002 no nidirany taty amin'ny faritry ny Ranomasimbe Indiana, niainga tao La Réunion, Maurice ary tonga teto Madagasikara...
Noho ny fetin'ny Noely, Fankalazana manetriketrika ny nahaterahan'i Kristy Mpamonjy an'izao tontolo izao, dia manafatra ary miray soa ho antsika i Mompera Bizimana Innocent, Lehiben'ny Salezianin'i Don Bosco eto Madagasikara sy ny Nosy Maorisy.
Tohiny...Ny horonan-tsary "Zatti, notre frère" (Argentina, 2020) dia manoritsoritra ireo vanim-potoana tena sarotra teo amin'ny fiainany. Tao Viedma no nitranga ny tantara tamin'ny taona 1941 : 60 taona i Zatti ary noterena handao ilay toeram-pitsaboana izay nikatrohany amam-polo taonany maro. Fitsapana mivaivay ho an'ny finoany sy ny herim-pony izany.
Tohiny...© 2024 Radio Don Bosco