Ny fomba fanisàna, am-polony voalohany dia miresaka ireo zava-maniry sy ny hevitra miodidina izany ; ny am-polony faharoa kosa dia mahakasika kokoa ny biby sy ny kilema ananan'izy ireny. Ao anatin'ity am-polony faharoa ity dia tsy voatanisa mialoha intsony ireo lazaina hoe "tarehimarika". Manomboka amin'ny isa fahairaika ambiny folo : Andrimaintibe ny papango, Kely mpitsoka farara ny takatra, lava tanan-tsy miasa ny foza, bodokely matavy ny toho. Misy hevitra fonosin'ireo fitanisana ireo anefa mifanandrify amin'ny toetr'olombelona...
Ny Ntaolo dia olona niaina teo anelanelan'ny 1500 hatramin'ny 1810, fotoana nahaveloman'ireto oloha ireo sy nitondrany dia faha-Rangita sy faha-Andrianampoinimerina. Ny volana malagasy dia miisa 12, izay nifototra tamin'ny teny "sanscrite". Ny volana malagasy dia mifamatotra amin'ny toetr'andro sy ny asa fiveloman'ny toerana iray na foko iray. Ireto misy teny sanscrite vitsivitsy : ASARA, JIOLAHY, SAKAVIRO. Misy anaram-bolana "Adijady" dia avay amin'ny teny arabo, midika hoe zanak'osy...
Ny volana malagasy dia miisa 12, izay nifototra tamin'ny teny "sansrite". Ny volana malagasy dia mifamatotra amin'ny toetr'andro sy ny asa fiveloman'ny toerana iray na foko iray. Ny volana malagasy ihany koa dia tsy miala amin'ny fizaran-taona ihany koa izany hoe ny lohataona, fahavaratra, fararano ary ny ririnina. Ny anaram-bolana malagasy dia samy manana ny mety ho fiantsoana azy toy ny an'ny foko Bara sy ny Tanala. Nisy mpikaroka malagasy miisa roa nanao fikarohana momba ny anaram-bolana malagasy izay misy mahasamy hafa azy dia Mopera Zafitsalama Jean Baptise sy Dokotera Rakotondrainy Jean Joseph...
Ny fiteny "kibushi" dia tsy hoe mitovy amin'ny teny Malagasy fa tena teny Malagasy. Ny fiampitan'ny teny Malagasy izay mampiasa ny fiteny betsimisaraka tao amin'ny nosy Sainte Marie nakao amin'ny nosy Mayotte no nahatonga ny fiteny "kibushi" ; ny "ki" dia midika hoe "teny" ary ny "bushi" dia entina hilaza ny hoe "Malagasy", ireo no mitambatra no milaza hoe " Teny Malagasy". Misy fifamatorana amin'ny tantaram-pitondrana nisy tamin'ny fitondran'ny mpanjaka RATSIMILAO sy ny zanany vavy izay nandova azy ara-pitondrana ny fiteny "Kibushi"...
Noho ny fetin'ny Noely, Fankalazana manetriketrika ny nahaterahan'i Kristy Mpamonjy an'izao tontolo izao, dia manafatra ary miray soa ho antsika i Mompera Bizimana Innocent, Lehiben'ny Salezianin'i Don Bosco eto Madagasikara sy ny Nosy Maorisy.
Tohiny...Ny horonan-tsary "Zatti, notre frère" (Argentina, 2020) dia manoritsoritra ireo vanim-potoana tena sarotra teo amin'ny fiainany. Tao Viedma no nitranga ny tantara tamin'ny taona 1941 : 60 taona i Zatti ary noterena handao ilay toeram-pitsaboana izay nikatrohany amam-polo taonany maro. Fitsapana mivaivay ho an'ny finoany sy ny herim-pony izany.
Tohiny...© 2024 Radio Don Bosco