Ho fantsarana ny tontolon'ny fanabeazana, ho fanarenana ny fomba fampiasàna ny teny malagasy dia manao ny ezaka rehetra ny Foibe momba ny teny, ny Akademy Malagasy niaraka tamin'ireo mpiara-miasa namoaka boky " ahitsiho ny diso", hanoroana sy hitondrana fanazavana mikasika voambolana maro. Ny teny malagasy dia teny iray ihany satria miorina amin'ny fitsipika iray. Zary sakana ny tsy fahazoana ny hevitry ny teny iray raha tsy mazava ny tontolon'ny fifandraisana. Amin'ny tontolon'ny fanabeazana dia ireto no lafi-kevitra hiorenana : Mpanabe, Beazina, Sekoly na ny fiaraha-monina ary ny lehibe indrina dia ny Soatoavina...
Rehefa voahaja ireo dingana maro samihafa sy ny fomba isan-karazany mialoha sy aorian'ny fandevenana dia azo antoka ny fiovan'ny satan'ny olona maty iray ho "razana". Aorian'ny fialan'aina ho an'ny olona iray dia tsy maintsy ahirina ny masony, karakaraina ny vatany, izay tonga hatramin'ny fampandroana ny vatana mangatsiaka, fampiankajoana, ny fiandrasam-paty, ny famonosana ary ny fandevenana no mamarana azy. Ny Filofoana dia fanomezam-boninahitra ny olona maty. Ny tsentsin-doloha dia tsipaipaika ara-bola avy amin'ny mpiara-monina hiatrehana ny voina. Ny andro talata sy alakamisy dia tsy andro fandevenana ary ny ora mety dia ny aorian'ny mitatao vovonana...
Ny voambolana aorian'ny isa mahazatra dia mifono soatovaina daholo. Enina mangamanga, izany hoe midika ho hatsarana sy hasoavana ; fito paraky, misy hevitra hoe fikirizana sy finiavana ary fahaizana mandinin-tena ; valo tanantanana, ity farany ilay zava-maniry atao hoe "kinana" ny hevitra fonosiny eto dia ny firaisan-kina, fifanomezan-tanana ; sivy rongony, taratry ny fifamatorana sy fifandraisana eo amin'ny mpitondra sy ny hoentina, manasongadina ny hoe "antenimiera" ; Folo fanolehana na famolesana izay maneho fahaiza-miaina sy fifanitsiana eo amin'ny fiainana.
Isa ny amon-tany ; roa aviavy ; telo fangady ; efa-drofia ; dimy emboka. Ireo voambolana manaraka ireo isa fandre andavanandro dia saika anaran-java-maniry, izay misy heviny avy. Ny amontana dia zava-maniry dia-teratany hazo midoroboka maitso mandavantaona, hazo lava-velona, aro rivotra, azo atao andry, hita amin'ny toerana misy ny andriamanjaka. Ny aviavy dia isan'ny fianakavian'ny amontana, izy ity dia taratry ny fahendrena fitomboana sy fandresena. Ny fangady dia zava-maniry fanao fanafody fa amin'ny isa malagasy dia fitaovana enti-miasa izy ; ny rofia dia midika ho fahitsiana sy fivelarana amin'ny hafa ; ny emboka dia hasina hifanomezana na ihany koa haja sy fankatoavana, soa hifampizarana...
Noho ny fetin'ny Noely, Fankalazana manetriketrika ny nahaterahan'i Kristy Mpamonjy an'izao tontolo izao, dia manafatra ary miray soa ho antsika i Mompera Bizimana Innocent, Lehiben'ny Salezianin'i Don Bosco eto Madagasikara sy ny Nosy Maorisy.
Tohiny...Ny horonan-tsary "Zatti, notre frère" (Argentina, 2020) dia manoritsoritra ireo vanim-potoana tena sarotra teo amin'ny fiainany. Tao Viedma no nitranga ny tantara tamin'ny taona 1941 : 60 taona i Zatti ary noterena handao ilay toeram-pitsaboana izay nikatrohany amam-polo taonany maro. Fitsapana mivaivay ho an'ny finoany sy ny herim-pony izany.
Tohiny...© 2024 Radio Don Bosco